PROGRAM:
Myrosław Skoryk
Melodia a-moll

Antonín Dvořák
Koncert skrzypcowy a-moll op. 53

Milena Pioruńska | skrzypce
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Marek Wroniszewski | dyrygent

***

Ludwig van Beethoven
IV Symfonia B-dur op. 60

WYKONAWCY:
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Emilia Głombica | dyrygent

Jedyny koncert skrzypcowy Antonína Dvořáka został zainspirowany w roku 1879 sugestią jego berlińskiego wydawcy Simrocka, po wielkim sukcesie opublikowanych rok wcześniej Tańców słowiańskich. Czeski kompozytor pragnął zadedykować dzieło wielkiemu skrzypkowi Josephowi Joachimowi, przyjacielowi Brahmsa, dzięki któremu go poznał. Joachim dokonał przeglądu pierwszej wersji partytury, sugerując wiele poprawek, które Dvořák skwapliwie wprowadził (jak twierdził – „zmienił niemal każdy takt”); w 1882 skrzypek znów przejrzał dzieło, proponując skróty i zmiany w instrumentacji. Jednak ostateczny rezultat chyba go nie zadowolił, gdyż nigdy nie wykonał koncertu publicznie (jedynie podczas próby w berlińskiej Musikhochschule). W prawykonaniu w Teatrze Narodowym w Pradze (1883) wziął więc ostatecznie udział przyjaciel kompozytora, František Ondříček. Przyczyny rezerwy Joachima nie są znane, ale być może zraziła go oryginalna forma dzieła, którego pierwsza część łączy elementy sonatowego allegra i ronda, bez „typowej” orkiestrowej ekspozycji tematów. Utwór przenikają elementy stylizowanej słowiańskiej melodyki oraz typowego dla swego twórcy liryzmu (zwłaszcza w niezwykle śpiewnej, urzekającej części drugiej), daje też soliście okazję wirtuozowskiego popisu. Publiczność koncertu podziwiać będzie talent Mileny Pioruńskiej, wyróżnionej możliwością występu z naszą Orkiestrą laureatki konkursu Młody Muzyk Roku 2022, która już w lipcu będzie reprezentować Polskę na 20. Konkursie Eurowizji dla Młodych Muzyków w Montpellier we Francji. Swą przygodę ze skrzypcami rozpoczęła w wieku pięciu lat, jest uczennicą Poznańskiej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej II stopnia im. Mieczysława Karłowicza, szczyci się już bogatym artystycznym dorobkiem – jako solistka wystąpiła w ponad 150 koncertach, także z orkiestrami. Zaprezentowała się w 55 miastach, w tym przed publicznością w Polsce, Moskwie, Paryżu, Zurychu, Brukseli oraz Berlinie. Wzięła łącznie udział w ponad 30 konkursach w kraju i za granicą, zdobywając w nich nagrody i wyróżnienia.

Czwarta Symfonia Beethovena zdaje się pozostawać nieco w cieniu swych przesławnych nieparzystych „sąsiadek”, a przecież także jest dziełem genialnym, choć w odróżnieniu od tamtych nie mierzy się tytanicznie z przeciwnościami losu, lecz raczej afirmuje wszystko to, co dobre, piękne i radosne. Jest – według Schumanna – jak „smukła grecka dziewczyna pomiędzy olbrzymami z Północy”. W 1806 kompozytor poznał arystokratę Franza von Oppersdorffa, rezydującego w śląskim Głogówku i utrzymującego tam niezłą orkiestrę. Podczas pobytu mistrza wykonano II Symfonię, a muzykalny książę zamówił dwa kolejne dzieła tego gatunku (oferując wysoką zaliczkę). Jedną z nich stać się miała Symfonia G-dur (drugiej się nie doczekał): bardzo pogodna, niepozbawiona przekornego humoru, odwołująca się do haydnowskiego dziedzictwa. Poprzedza ją tajemniczy wstęp, który zdaje się zapowiadać coś dramatycznego – tym większy kontrast przynosi pełna żywiołowej radości, obfitująca w dynamiczne kontrasty część pierwsza. Adagio wyłamuje się ze schematu „epizodu lirycznego” – ma ciekawą, doskonałą w proporcjach strukturę i mieni się bogactwem różnorodnych emocji; bardziej niż inne odcinki tego dzieła zwiastuje uniesienia romantyków. Następujący po menuecie finał swym radosnym, chwilami wręcz burleskowym (solo fagotu!) nastrojem koresponduje z częścią pierwszą; wielkiej energii nie towarzyszy tu – częsty przecież u Beethovena – patos i heroizm. Nagromadzenie cech nowatorskich i retrospektywnych, szczególny rodzaj muzycznego humoru – te cechy przesądziły o raczej chłodnym przyjęciu i dość długim niezrozumieniu tej symfonii, docenionej dopiero w XX stuleciu.

Pierwszą część koncertu poprowadzi Marek Wroniszewski, zastępca dyrektora Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa, zaś IV Symfonią Beethovena w części drugiej zadyryguje Emilia Głombica – będzie to jej koncert dyplomowy wieńczący studia dyrygentury symfoniczno-operowej w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie w klasie prof. dr. hab. Mirosława Jacka Błaszczyka. [pmac]

Patronat medialny: TVP Kultura, Presto, polmic.pl
Organizator: Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Organizator zastrzega prawo do zmiany programu koncertu lub jego wykonawców