reż. Michael Curtiz; wyst. Humphrey Bogart, Ingrid Bergman, Paul Henreid, Claude Rains, Conrad Veidt, Sydney Greenstreet, Peter Lorre, S.Z. Sakall, Madeleine Lebeau, Dooley Wilson; USA 1942; 102 minuty
Film legenda: 100/100 punktów wg Metascore.

Jeden z najbardziej wpływowych filmów w historii kina, wzorzec filmowego melodramatu zaangażowanego połączonego z filmem „noir” i rezerwuar legendarnych kwestii wygłaszanych przez aktorów. Do tego filmu nawiązał Woody Allen tworząc sztukę i scenariusz do „Zagraj to jeszcze raz, Sam”, a także Marcin Świetlicki w piosence z albumu „Ogród koncentracyjny” (1993).
Humphrey Bogart gra Ricka Blaine’a, amerykańskiego emigranta posiadającego ekskluzywny klub i szulernię zwany „Rick’s Café Americain” w marokańskim (wówczas kolonia francuska) mieście Casablanca, który przyciąga mieszaną klientelę: oficjeli Vichy oraz nazistowskich Niemiec, uciekinierów i złodziei. Rick jest rozgoryczonym i cynicznym mężczyzną, który wyznaje zasadę bycia neutralnym w każdej kwestii (chociaż pojawiają się wzmianki, że szmuglował broń do Etiopii w czasie wojny włosko-abisyńskiej w latach 1935–1936 i walczył po stronie republikanów w hiszpańskiej wojnie domowej). Akcję zawiązuje przybycie Ugarte (Peter Lorre), który zdobył przepustki („listy tranzytowe”), likwidując dwóch niemieckich kurierów. Papiery pozwalają posiadaczowi podróżować swobodnie po całej kontrolowanej przez Niemców Europie, włączając Lizbonę w Portugalii, skąd można wypłynąć do USA. Są bezcenne dla każdego z ogromnej rzeszy uciekinierów, którzy utknęli w Casablance. Ugarte zamierza zbić na nich fortunę. Do transakcji nie dochodzi – lokalna policja pod dowództwem dobrego znajomego Ricka kapitana Renault (Claude Rains) aresztuje Ugarte. Wcześniej w tajemnicy przed Niemcami i policją Ugarte przekazuje listy pod opiekę Rickowi mówiąc: „ponieważ ty mną pogardzasz... więc ufam tylko tobie”. Wkrótce do Casablanki przybywa wielka miłość Ricka, która porzuciła go w Paryżu. Jednak nie przyjeżdża sama... [źródło: wikipedia].
Gość Wojciech Tutaj