Wraz z wrześniem do naszego repertuaru wraca cykl “Środy z kinem niezależnym”, w którym prezentujemy niekomercyjne zjawiska filmowe w krótkim metrażu.
I od razu wyjątkowa propozycja: miniatury filmowe Davida Lyncha z lat 1966-1995. Nie każdy wie, że ten wybitny twórca, obok produkcji, które na stałe weszły do kanonu światowego autorskiego kina, nie stronił od krótkich form, w których dawał upust swojej nieograniczonej wyobraźni I osobliwemu poczuciu humoru.

Zobaczcie, jak wybuchały płomienie ognia, który towarzyszyć będzie fanom kina na całym świecie przez kolejne dekady, w wyjątkowym zestawie sześciu krótkometrażowych filmów Davida Lyncha z początków jego kariery. Szkice pomysłów, które później zachwycą w „Miasteczku Twin Peaks” i „Zagubionej autostradzie” – niepohamowana twórcza odwaga i kreatywność czasów studenckich reżysera. To także pierwsze współprace Lyncha z Pieńkową Damą, Hawkiem czy Harrym Deanem Stantonem. Każdy z filmów jest poprzedzony krótkim wstępem samego reżysera, który w anegdotyczny i typowy dla swojego humorystycznego stylu wypowiedzi sposób, przybliża historie ich powstawania.
Zestaw pokazuje również zróżnicowanie artystycznych zainteresowań Lyncha. Znajdziecie tu m.in. poklatkową malarską animację „Sześciu mężczyzn, którym robi się niedobrze (sześć razy)”, oniryczną, awangardową adaptację snu w „Alfabecie”, slapstickową komedię o ludzkiej wspólnocie przełamującej bariery językowe w „Kowboju i Francuzie” oraz hołd złożony braciom Lumière w „Złych przeczuciach po złym czynie”.

*tekst kuratorski oraz opisy każdego z filmów: Marcin Prymas; redakcja: Karolina Sienkiewicz

W programie:

Sześciu mężczyzn, którym robi się niedobrze (sześć razy) / Six Man Getting Sick (Six Times) / reż David Lynch / USA / 1967 / 4’ + wstęp reżysera
Pierwszy film Davida Lyncha, stworzony podczas jego studiów w Pennsylvania Academy of the Fine Arts. Nakręcona kamerą 16 mm animacja poklatkowa, złożona z obrazów namalowanych przez reżysera, przedstawia sześć wymiotujących postaci; całości towarzyszy zapętlony dźwięk syreny.
To zapowiedź twórczych zainteresowań Lyncha: odrzucenia tradycyjnej narracji na rzecz skupienia się na czystym człowieczeństwie i jego słabościach. Ekranowy debiut ognia, który będzie nam towarzyszył przez całą jego twórczość.

Alfabet / The Alphabet / reż. David Lynch / USA / 1968 / 4’ + wstęp reżysera
Jeden z najbardziej niepokojących krótkich metraży w historii kina i pierwsze pojawienie się scen aktorskich w kinematografii Lyncha. Ekranizacja snu siostrzenicy malarki i ówczesnej żony reżysera – Peggy Lentz. Oniryczna, wypełniona grozą opowieść o kobiecie uwięzionej w świecie alfabetu, bezustannie recytowanego przez dziecięcy chór. Film portretuje lęk przed społecznymi oczekiwaniami i kodyfikacją – stanięciem się tylko jednym, nic nie znaczącym elementem wielkiej masy ludzkiej.

Babcia / The Grandmother / reż. David Lynch / USA / 1970 / 34’ + wstęp reżysera
Obraz, który rozpoczął faktyczną karierę Lyncha i zachwycił świat amerykańskiego kina. Inspirowana angielską baśnią „Jaś i magiczna fasola” opowieść o ucieczce w świat fantazji chłopca wychowującego się w przemocowej rodzinie. Rezygnacja jednostki z życia zostaje tu ubrana w metaforę snu o opiekuńczej istocie, która może przytulić nas w zaświatach do swych rąk. American Film Institute określił „Babcię” jako „film wymykający się gatunkowym kwalifikacjom”.

Kaleka I & II / The Amputee I & II / reż. David Lynch / USA / 1973 / 4’ & 5’ + wstęp reżysera Pierwszy w pełni aktorski projekt Davida Lyncha, będący autorską próbą stworzoną podczas walki o zdobycie funduszy na „Głowę do wycierania”. Reżyser przygotował dwie wersje filmu w oparciu o napisany monolog, zestawiając go z dwoma różnymi testowymi nagraniami opisanej sceny dla American Film Institute. Filmy przedstawiają kobietę bez nóg, z papierosem w ręku, piszącą emocjonalny list. W trakcie tej czynności przychodzi pielęgniarz, by zmienić jej opatrunki. Na ekranie występują: Catherine Coulson, szerzej znana jako Pieńkowa Dama z „Miasteczka Twin Peaks”, oraz sam Lynch.

Kowboj i Francuz / The Cowboy and the Frenchman / reż. David Lynch / Francja / 1988 / 26’ + wstęp reżysera
Po horrorach, eksperymentach, animacjach i zgłębianiu koszmaru cielesności, przyszła pora na pokazanie przez Lyncha jego komediowego talentu. Głuchy zarządca rancza wspólnie z podwładnymi trafiają na kogoś (lub coś) niespodziewanego, a mianowicie na tytułowego Francuza… A to dopiero początek dziwnych spotkań tego dnia.
Film stanowi miks pomysłów, które reżyser rozwinie potem m.in. w „Blue Velvet”, „Dzikości serca”, czy – przede wszystkim – „Twin Peaks”. Po raz pierwszy w konstelacji Lyncha pojawia się Harry Dean Stanton, w roli postaci, którą twórca przekształci później w Gordona Cole’a. Na ekranie towarzyszą mu m.in. serialowy Hawk, czyli Michael Horse, oraz Jack Nance – gwiazda „Głowy do wycierania”.
Co ciekawe, „Kowboj i Francuz” powstał w ramach cyklu „Francuzi oczami…” („Les Français vus par…”), w którym swoje krótkie metraże stworzyli także Andrzej Wajda oraz Jean-Luc Godard.

Złe przeczucia po złym czynie / Premonitions Following an Evil Deed (Lumiere) / reż. David Lynch / Francja / 1995 / 1’ + wstęp reżysera
Kolejna francuska kooperacja Lyncha, tym razem w ramach nowelowego „Lumière i spółka”, gdzie 41 światowej sławy reżyserów oddało hołd pionierom kina poprzez stworzenie filmów w duchu ich twórczości i za pomocą wymyślonego przez nich kinematografu.
Trzy ujęcia pokazują policjantów odkrywających ciało młodej dziewczyny i idących poinformować jej rodziców. Między nimi pojawiają się charakterystyczne dla autora, nierzeczywiste przebitki: m.in. ludzie w maskach torturujący uwięzionego, nagiego mężczyznę, stojące pośrodku lasu łóżko i inne atrakcje. W niecałej minucie Lynch rozważa tu ludzką skłonność do zła, ukrywa zagadkę kryminalną oraz bawi się materią taśmy filmowej za pomocą ciekawego zabiegu montażowego z wykorzystaniem płomieni.
Czas trwania: 93’