Bilety na: orgaNOWA symfonia kina / „Zaginiony świat”

Program
„Zaginiony świat”
reż. Harry O. Hoyt (1925)

Wykonawcy
SILESIA FILM – prelekcja
Adam Suprynowicz – prowadzenie
Franz Danksagmüller – organy

Przed koncertem, o 19:45 zapraszamy do sali koncertowej na prelekcję Adama Suprynowicza i Anity Skwary, która potrwa ok. 30 minut.
Improwizacje organowe znakomicie korespondują z dawnym kinem – filmy sprzed stu lat zyskują dzięki nim nowy wymiar. Pomysł jest prawie tak stary jak historia kinematografii.
Pierwsza projekcja z użyciem organów miała miejsce w 1908 roku w chicagowskim Alcazar Theater. Tak właśnie kino nieme – w towarzystwie jednoosobowej orkiestry umieszczonej za kontuarem – święciło triumfy przez następne dwie dekady, aż do wynalezienia i upowszechnienia filmów dźwiękowych na przełomie lat 30. i 40.
Specjalnie konstruowane instrumenty zyskały nawet własną nazwę: organy filmowe lub teatralne. Czego one nie potrafiły! Wśród efektów dźwiękowych, które naśladowały, znajdowały się chrapanie, śmiech, a nawet… pocałunki. Organy mogły wznosić okrzyki zemsty, gorączkowo szarpać szponami, żarliwie płakać z żalu, szlochać z miłości, jęczeć dręczone wyrzutami sumienia, płakać jak dziecko, chichotać jak brzdąc, a nawet… szczekać jak pies.
Muzyk, który potrafi na organach improwizować do filmu, to prawdziwy biały kruk. Musi bowiem umieć połączyć melodie, harmonie i kontrapunkt w zgrabną formę muzyczną. I równocześnie śledzić wyświetlany właśnie obraz…
Nie byłoby King Konga ani Godzilli bez Zaginionego świata, pierwszego monster movie z 1925 roku. Klasyk gatunku sci-fi z pionierskimi efektami specjalnymi nakręcony na podstawie powieści Arthura Conana Doyle’a jest opowieścią z czasów, w których odkrycia geograficzne wciąż wzbudzały sensację. Reżyser Harry O. Hoyt wykorzystał kino, żeby pokazać widzom coś, czego nie mogliby doświadczyć w prawdziwym życiu: egzotycznych krajobrazów i walczących między sobą, przywróconych do życia prehistorycznych bestii.
Kunsztowna scenografia, kostiumy oraz nowatorskie jak na tamte czasy zdjęcia dzisiaj się już kompletnie zestarzały, ale możemy potraktować film jako ilustrację rozwoju efektów specjalnych. Ileż tu ówczesnego nowatorstwa! Ponadto, śmiejmy się do woli z kauczukowych allozaurów, stegozaurów czy triceratopsów, ale Zaginiony świat to wciąż aktualny esej o moralności i wpływie człowieka na jego otoczenie. W głębi Amazonii bohaterowie znajdują bowiem pełen dinozaurów prehistoryczny świat, a jednego z nich udaje im się przywieźć do Londynu. Co dzieje się dalej? Nie zgadniecie: bestia ucieka i zaczyna terroryzować mieszkańców.
„The New York Times” po pokazach przedpremierowych pisał: „Potwory ze starożytnego świata Conana Doyle'a wyglądały zupełnie jak żywe. Nawet jeśli to iluzja, to doskonała”. Film stał się przebojem na miarę współczesnego wakacyjnego tandemu Oppenheimer i Barbie. Był nawet pierwszym filmem pokazywany pasażerom w… samolocie. Tuż po premierze można go było zobaczyć na trasie Londyn–Paryż.
Alexandra Kozowicz
Czas trwania koncertu: ok. 70 minut